ทุกวันที่ 23 ตุลาคมของทุกปี คนไทยทั่วประเทศจะร่วมกันรำลึกถึงวันปิยมหาราช หรือวันที่ระลึกถึงพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 พระมหากษัตริย์ผู้ทรงคุณแห่งแผ่นดิน และมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาประเทศไทยในหลายด้าน
พระราชประวัติ
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2396 เป็นพระราชโอรสของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 และสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี พระองค์ขึ้นครองราชย์เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 ขณะที่มีพระชนมายุเพียง 15 พรรษา ทรงครองราชสมบัติยาวนานถึง 42 ปี จนเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453
เลิกทาส ช่วยการปลดปล่อยและการเปลี่ยนแปลงสังคม
หนึ่งในภารกิจสำคัญของพระองค์คือการเลิกทาส พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเห็นว่าการมีทาสเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประเทศ ดังนั้นในปี พ.ศ. 2417 พระองค์ได้เริ่มต้นการเลิกทาสโดยการตราพระราชบัญญัติว่าด้วยการเลิกทาส ทำให้ทาสสามารถไถ่ตัวเองได้ และในที่สุดในปี พ.ศ. 2448 พระองค์ได้ประกาศเลิกทาสอย่างเป็นทางการ ทำให้ประชาชนมีเสรีภาพและสิทธิมนุษยชนมากขึ้น
บุกเบิกการรถไฟ เพิ่มการเชื่อมโยงและการพัฒนาเศรษฐกิจ
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเล็งเห็นถึงความสำคัญของการขนส่งและการเชื่อมโยงระหว่างภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศ ในปี พ.ศ. 2433 พระองค์ได้เริ่มต้นการสร้างทางรถไฟสายแรกของประเทศไทยจากกรุงเทพฯ ไปยังนครราชสีมา ซึ่งเปิดให้บริการในปี พ.ศ. 2437 การพัฒนาทางรถไฟนี้ไม่เพียงแต่ช่วยในการขนส่งสินค้าและประชาชน แต่ยังช่วยเสริมสร้างเศรษฐกิจและการพัฒนาของประเทศอย่างยั่งยืน
การจัดตั้งธนาคารพาณิชย์ สู่พื้นฐานทางการเงินที่มั่นคง
ในปี พ.ศ. 2449 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้จัดตั้งธนาคารพาณิชย์แห่งแรกของประเทศไทย คือ “ธนาคารสยามกัมมาจล” (ปัจจุบันคือ ธนาคารไทยพาณิชย์) เพื่อสร้างระบบการเงินที่มั่นคงและส่งเสริมการทำธุรกิจในประเทศ การจัดตั้งธนาคารนี้เป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของไทยในยุคใหม่
ความสำคัญของวันปิยมหาราช
วันปิยมหาราชเป็นวันที่คนไทยใช้รำลึกถึงความรักและความห่วงใยที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีต่อประชาชน พระองค์ทรงได้รับการยกย่องว่าเป็น “สมเด็จพระปิยมหาราช” ซึ่งหมายถึงพระมหากษัตริย์ผู้เป็นที่รักยิ่งของประชาชน
การจัดกิจกรรมเนื่องในวันปิยมหาราช มีการจัดพิธีบวงสรวงและวางพวงมาลาในสถานที่สำคัญ เช่น พระบรมรูปทรงม้า ณ ลานพระราชวังดุสิต และการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ที่สื่อถึงการรำลึกถึงพระองค์ วันปิยมหาราชเป็นวันที่สำคัญในการรำลึกถึงพระมหากษัตริย์ผู้ทรงนำความเปลี่ยนแปลงและความเจริญก้าวหน้ามาสู่ประเทศ การรำลึกถึงพระองค์ในวันนี้เป็นการแสดงความเคารพและความซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่มีต่อประชาชนและประเทศชาติ